Càng đứng trước khó khăn, thử thách, càng phải chú trọng công tác tư tưởng

Ngày đăng: 18-08-2020 Lượt xem: 1288

Thấu hiểu sâu sắc rằng, “giáo dục tư tưởng và lãnh đạo tư tưởng là việc quan trọng nhất của Đảng, phải kiên quyết chống cái thói xem nhẹ tư tưởng”, Chủ tịch Hồ Chí Minh yêu cầu mỗi cán bộ lãnh đạo và cán bộ các bộ, ban, ngành làm công tác tư tưởng trước hết tư tưởng phải thông; phải tuyên truyền để người dân hiểu, dân nhớ, dân tin, làm theo và trong mọi hoàn cảnh phải quyết tâm khắc phục khó khăn làm tròn nhiệm vụ.

Công tác tư tưởng phải đi trước một bước

Để tạo sự đồng thuận trong tổ chức thực hiện đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào thực tiễn cuộc sống, công tác tư tưởng cần phải đi trước một bước và không ngừng đổi mới cho phù hợp với điều kiện cụ thể của tình hình và nhiệm vụ cách mạng mỗi giai đoạn; đồng thời phải thấu hiểu mục đích, nội dung tuyên truyền; chú trọng từng đối tượng, từng địa bàn, từng thời điểm để đảm bảo đúng và trúng. Trên cơ sở quán triệt nguyên tắc lấy giáo dục, thuyết phục làm chính, không dùng biện pháp hành chính, mỗi cán bộ, đảng viên của Đảng nói chung, những người thuộc binh chủng làm công tác tư tưởng nói riêng phải là chiến sĩ xung kích làm công tác tư tưởng cho mình và cho quần chúng.

Muốn làm tròn vai trò xung kích đó, yêu cầu cần và đủ là người làm công tác tư tưởng phải “vừa hồng vừa chuyên”: Phải là những người trung thành, kiên định với những nguyên lý của học thuyết Mác - Lênin và đường lối, quan điểm của Đảng; luôn rèn luyện bản lĩnh chính trị, nâng cao trình độ lý luận, gắn liền công tác lý luận với thực tiễn cách mạng, sâu sát thực tế và liên hệ mật thiết với quần chúng, nhất là nỗ lực cao trong công tác và gương mẫu thực hành cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, trung thực, thẳng thắn, lời nói phải đi đôi với việc làm.

Đồng thời, mỗi người đều phải nỗ lực học tập ở mọi nơi, mọi lúc, phải “học chính trị, học văn hóa, học kỹ thuật nghiệp vụ. Ngoài cách học ở trường, ở lớp, học trên sách báo, v.v.. có một cách học rất tốt ai cũng có thể tham gia hằng ngày. Đó là cách học tập ngay trong sản xuất, học tập những người, những tổ, những đơn vị tiên tiến”… như Chủ tịch Hồ Chí Minh yêu cầu để để làm giàu tri thức, đảm bảo đủ trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.

Công tác tư tưởng muốn "đi trước" một bước, muốn đạt hiệu quả thiết thực thì cần phải/luôn luôn xuất phát từ thực tiễn, thấu hiểu yêu cầu của cơ sở, nắm bắt và hiểu rõ tâm tư, nguyện vọng của đối tượng, từ đó chọn cách viết, cách nói phù hợp (khi sắc sảo, lập luận chặt chẽ, khi giản đơn, rõ ràng, thiết thực, có đầu, có đuôi, sao cho ai cũng hiểu được, nhớ được…), làm sao để quần chúng dễ hiểu, dễ nghe, để “mỗi tư tưởng, mỗi câu nói, mỗi chữ viết, phải tỏ rõ cái tư tưởng và lòng ước ao của quần chúng” như Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn.

Thực tiễn 90 năm lịch sử cách mạng Việt Nam từ khi có Đảng lãnh đạo cho thấy, ở mỗi giai đoạn cách mạng có những nhiệm vụ chính trị khác nhau, do đó công tác tư tưởng có những mục tiêu khác nhau, nhằm góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ từng thời kỳ. Song, để hoàn thành trọng trách của mình, đảm bảo cho công tác tư tưởng có sức sống, sức thuyết phục, sức hấp dẫn thì người làm công tác tư tưởng phải luôn rèn đức, luyện tài để thuyết phục quần chúng từ hiểu chưa đúng đến hiểu đúng, từ chưa tin yêu đến tin tưởng, đảm bảo cho quần chúng hành động tích cực, sáng tạo, đúng mục đích.

Đồng thời, trên cơ sở nhận thức sâu sắc rằng, "công tác tư tưởng của Đảng là công tác đối với con người, một nhiệm vụ khó khăn, phức tạp, đòi hỏi phải nắm vững những quy luật riêng của tư tưởng, có thái độ, phương pháp khoa học, kết hợp chặt chẽ giữa yêu cầu định hướng tư tưởng với sự tự nguyện, giữa lý trí với tình cảm, giữa lời nói và việc làm, giữa “xây” và “chống”, lấy “xây” làm chính, lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực”, từ Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đến các cấp uỷ, ban cán sự đảng, đảng đoàn, bí thư cấp uỷ, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị đều coi trọng lãnh đạo, chỉ đạo công tác tư tưởng, lý luận, phát huy vai trò xung kích “đi trước một bước” để hoàn thành trọng trách mà Đảng và nhân dân giao phó.

Trong đó, các lực lượng thuộc binh chủng làm công tác tư tưởng từ Trung ương đến địa phương đã không chỉ "thật thông trong tư tưởng của mình" mà còn nỗ lực và sáng tạo trong thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền, quán triệt, đưa chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước… vào thực tiễn cuộc sống; đồng thời, gắn nghiên cứu lý luận với tổng kết thực tiễn, cung cấp luận cứ khoa học cho việc xây dựng, bổ sung và phát triển đường lối của Đảng; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Trong mọi thời điểm, nhất là ở vào những thời khắc bước ngoặt của lịch sử, đã luôn thấu triệt việc kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội là quy luật, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt của cách mạng Việt Nam.

Thông qua việc làm tốt công tác tư tưởng đã góp phần tăng cường sự thống nhất trong Đảng, sự đồng thuận trong xã hội từ nhận thức đến hành động; phát huy nguồn lực con người và khai thác các tiềm lực trong xã hội, kết hợp sức mạnh đại đoàn kết dân tộc với sức mạnh thời đại, từng bước đưa đất nước ngày một phát triển kể từ sau khi giành được độc lập mùa thu năm 1945, tiến hành thắng lợi hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (1945-1975), cả nước cùng đi lên chủ nghĩa xã hội, đổi mới và hội nhập quốc tế sâu rộng (1975 - 2020).

Công tác tư tưởng đúng và trúng nghĩa là làm cho dân hiểu, dân nhớ, dân tin, dân làm theo

Đất nước ta tiến hành đổi mới và hội nhập quốc tế trong bối cảnh tình hình thế giới và trong nước có nhiều biến động. Thực tế cho thấy, thắng lợi của xu thế hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ, hợp tác và phát triển,v.v.. đã và đang mang đến những thuận lợi, song những bất ổn do chiến tranh cục bộ, xung đột vũ trang, xung đột sắc tộc, chạy đua vũ trang, hoạt động can thiệp lật đổ, khủng bố, tranh chấp lãnh thổ, tài nguyên và cạnh tranh quyết liệt về lợi ích kinh tế… diễn ra ngày càng phức tạp cũng có những tác động tiêu cực không nhỏ đến nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Trong khi đó, ở trong nước tình hình kinh tế - xã hội những năm qua dù đạt được nhiều thành tựu, song những thuận lợi từ kết quả tăng trưởng tích cực năm 2019, kinh tế vĩ mô ổn định cũng phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức. Trong 6 tháng đầu năm 2020, dịch Covid-19 bùng phát mạnh trên phạm vi toàn cầu đã làm cho tăng trưởng ở hầu hết các ngành, lĩnh vực chậm lại; tỷ lệ thất nghiệp, thiếu việc làm tăng cao. Bên cạnh đó, hạn hán, xâm nhập mặn diễn ra sớm ảnh hưởng đến năng suất và sản lượng cây trồng, dịch tả lợn châu Phi chưa được khống chế hoàn toàn. Cùng với việc kiểm soát tốt dịch Covid-19, Việt Nam đã bước đầu thành công trong khôi phục nền kinh tế, nhưng vẫn còn rất nhiều khó khăn trên các lĩnh vực quan trọng, một số chính sách chưa thật sự đi vào cuộc sống, khó tiếp cận…

Công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng đạt được nhiều thành tựu, nhất là trong thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị khóa XII về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” gắn với Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về "Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ". Việc chủ động đấu tranh bác bỏ các quan điểm phản động, sai trái, lệch lạc; coi trọng việc tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức, nâng cao cảnh giác cách mạng, vạch trần các thủ đoạn phá hoại về tư tưởng của các thế lực thù địch đã góp phần bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh - nền tảng tư tưởng của Đảng; ngăn chặn sự “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong đội ngũ cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Song cũng còn những hạn chế cần phải tiếp tục khắc phục như tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong một bộ phạn không nhỏ cán bộ, đảng viên chưa bị đảy lùi. Cuộc đấu tranh chống tham ô, tham nhũng, lợi ích nhóm vẫn đang tiếp tục…

Trước những khó khăn, thách thức phải đối diện, để tiếp tục đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững, thúc đẩy tăng trưởng và ổn định vĩ mô gắn với phát triển văn hóa, xã hội, bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, nhất là để tổ chức Đại hội Đảng bộ các cấp thành công, hướng tới Đại hội XIII của Đảng, công tác tư tưởng càng phải chủ động đi trước một bước; cán bộ làm công tác tư tưởng càng phải chủ động tích cực bám sát nhiệm vụ chính trị, bám sát cơ sở, thực tiễn cuộc sống, bám sát đối tượng cụ thể để giải quyết các vấn đề bức xúc trong cuộc sống…Cụ thể, để hoàn thành nhiệm vụ của mình, công tác tư tưởng cần tập trung thực hiện những nhiệm vụ trọng tâm sau:

Thứ nhất, quán triệt phương châm cả hệ thống chính trị cùng làm công tác tư tưởng; trong đó, cấp ủy các cấp, trực tiếp là người đứng đầu phải chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo công tác tư tưởng. Để công tác tư tưởng đúng và trúng, những người làm công tác tư tưởng phải chủ động nắm bắt diễn biến tình hình trong nước và quốc tế, kịp thời cung cấp thông tin chính thống để  định hướng nhận thức trong nội bộ và nhân dân, tạo sự thống nhất về tư tưởng, sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng và sự đồng thuận trong nhân dân. Thông qua công tác tư tưởng để triển khai, học tập, quán triệt các văn kiện Đảng, tạo sự thống nhất cao trong toàn Đảng về quan điểm, đường lối, Cương lĩnh, Điều lệ Đảng; đấu tranh không khoan nhượng với các biểu hiện lệch lạc, phản động, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa; đồng thời, phải thường xuyên nâng cao nhận thức trách nhiệm về cuộc đấu tranh tư tưởng, lý luận trong tình hình mới; bám sát các vấn đề, sự kiện, cung cấp thông tin, định hướng tư tưởng, tạo thế chủ động trong mặt trận đấu tranh để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiệu quả...

Thứ hai, các binh chủng làm công tác tư tưởng, nhất là ngành Tuyên giáo phải chủ động, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ với các ngành, các cấp trong hệ thống chính trị thường xuyên đổi mới phương thức và huy động sức mạnh tổng hợp của các lực lượng để chủ động đấu tranh phản bác luận điệu sai trái, của các thế lực thù địch gắn với tăng cường quản lý, chủ động sử dụng các biện pháp kỹ thuật, ngăn chặn việc truy cập vào các trang mạng “độc hại” một cách có hiệu quả. Không ngừng đổi mới công tác tư tưởng theo hướng “tích cực, chủ động, gắn lý luận với thực tiễn”, tăng cường “nói đi đôi với làm”, “xây đi đôi với chống”, lấy giáo dục, thuyết phục và nêu gương làm trọng tâm trong tổ chức thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị về "Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới". Đồng thời, siết chặt kỷ cương, kỷ luật trong Ðảng; trong đó, các cấp ủy, tổ chức đảng và mọi cán bộ, đảng viên phải chấp hành nghiêm kỷ luật phát ngôn, không để lộ bí mật của Ðảng, Nhà nước, không lan truyền những thông tin sai lệch, tán phát những đơn thư nặc danh, mạo danh, nhất là thư có danh nhưng có nội dung xấu, xuyên tạc, vu khống, kích động, gây tâm lý hoang mang trong cộng đồng.

Thứ ba, nâng cao tính chiến đấu, tính thuyết phục, tính hấp dẫn của công tác tư tưởng không chỉ dừng ở việc đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, cổ vũ, động viên các tầng lớp nhân dân thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước bằng lý lẽ, tâm huyết, kinh nghiệm và thực tiễn cuộc sống mà còn phải bằng sự gương mẫu của đội ngũ những người làm công tác tư tưởng trong rèn đức, luyện tài. Chú trọng công tác giáo dục chính trị tư tưởng, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức mới về lý luận và thực tiễn cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, cán bộ lãnh đạo chủ chốt nói chung, những người trực tiếp làm công tác tư tưởng nói riêng nhằm nâng cao nhận thức lý luận, trau dồi bản lĩnh chính trị, năng lực thực tiễn, đạo đức, phong cách và trách nhiệm công tác, góp phần bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, đảng viên kiên định lý tưởng cách mạng, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, có bản lĩnh chính trị vững vàng, gương mẫu đi đầu trên mọi lĩnh vực, xứng đáng với vị trí tiền phong, nhất là trong đấu tranh chống quan liêu, tham ô, tham nhũng, lãng phí, chống sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ.

Thứ tư, mỗi cán bộ, đảng viên của Đảng, nhất là đội cán bộ làm công tác tư tưởng phải tự giác nỗ lực học tập nâng cao trình độ về mọi mặt, nhất là trong rèn luyện bản lĩnh chính trị, đạo đức, lối sống. Mỗi người trong thực thi công vụ và cuộc sống đời thường, trong thực hiện các phong trào thi đua yêu nước, nhất là thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị khóa XII về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” gắn với Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ",v.v.. cần phải phát huy vai trò tiền phong của mình. Trong đó, cán bộ, đảng viên có chức vụ càng cao và người đứng đầu làm công tác tư tưởng càng phải nêu cao tinh thần gương mẫu, thống nhất giữa nói và làm, nói trước, làm trước; dám làm, dám chịu trách nhiệm, thường xuyên tự phê bình và phê bình, chủ động đấu tranh phòng và chống 27 biểu hiện suy thoái để ngăn ngừa sự "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ./.

TS. Văn Thị Thanh Mai