Ngày đăng: 09-05-2021 Lượt xem: 7827
Lịch sử không có chữ nếu, nhưng nếu không có sự đóng góp to lớn của Hồng Quân Liên Xô không biết thế giới và nhân loại đã đi về về đâu trong cuộc chiến tranh thế giới lần thứ 2.
1. Cuộc chiến tranh tàn khốc nhất
Chiến tranh thế giới lần thứ Hai là cuộc chiến tàn khốc nhất, đẫm máu nhất, đau thương nhất, quy mô rộng lớn nhất trong lịch sử nhân loại. Đây là cuộc chiến tranh mà nguyên nhân đến nay vẫn còn nhiều tranh cãi. Đa phần các quan điểm cho rằng dấu mốc đánh dấu mở đầu của Chiến tranh thế giới lần thứ Hai là ngày 01-9-1939, khi Phát xít Đức tấn công Ba Lan. Tuy nhiên, các quan điểm khác cũng cho rằng nguyên nhân có thể từ sự phân chia thuộc địa không đồng đều từ Hội nghị Versailles năm 1919. Cũng có quan điểm cho rằng khởi đầu cuộc chiến từ khi phát xít Nhật xâm lược Trung Quốc v.v…Cho dù nguyên nào trong số các nguyên nhân được đề cập nêu trên là đúng thì nó cũng chỉ để khẳng định một sự thật rằng cuộc chiến này đã khởi phát từ nguyên nhân sâu xa nhất, đó là chủ nghĩa dân tộc cực đoan, chủ nghĩa đế quốc đã đẩy nhân loại vào cuộc chiến đau thương này. Ngày 01-9-1939 được ghi nhận khởi đầu cho một cuộc chiến khốc liệt.
Chưa bao giờ trong lịch sử nhân loại chứng kiến một cuộc chiến tranh với quy mô rộng lớn đến vậy. Chiến sự xảy ra tại khắp các khu vực của thế giới từ Đại Tây Dương, Thái Bình Dương, châu Âu, Bắc Phi, Trung Đông, Địa Trung Hải, phần lớn Đông Á và Đông Nam Á. Cuộc chiến chia thành hai phe rõ rệt giữa một bên là các nước Đồng Minh do Liên Xô, Hoa Kỳ, Anh và Trung Quốc đứng đầu với một bên là Phe Trục do Đức, Ý, Nhật cầm đầu. Chiến tranh thế giới thứ Hai là cuộc chiến bi thương với nhiều người hy sinh và thiệt mạng nhất, kể cả dân thường với hơn 70 triệu người. Con số thương vong đến nay vẫn tiếp tục được nghiên cứu. Liên Xô là quốc gia chịu thiệt hại lớn nhất về mọi mặt, trong đó có thiệt hại về nhân mạng với 27 triệu người bao gồm Hồng Quân và dân thường đã hy sinh và tử vong. Gần 6 triệu người Ba Lan, chiếm 16% dân số số đã bị phát xít Đức sát hại bằng những hình thức vô cùng tàn độc và thảm khốc. Các trại tập trung do phát xít Đức lập ra trên khắp châu Âu đã thảm sát man rợ hàng loạt người thuộc dân tộc Do Thái. Sau khi Đức Quốc xã đã đầu hàng Đồng Minh, gần tới những ngày cuôi cùng của cuộc chiến, phía Mỹ đã thả hai quả bom nguyên tử xuống hai thành phố của Nhật Bản là Hiroshima và Nagasaki giết hại hơn 200 nghìn người, biến hai thành phố này trở thành những nghĩa trang khổng lồ không bia mộ và để lại di họa khủng khiếp cho tới ngày nay.
Các chiến sĩ Hồng quân với súng trên vai diễu hành qua Quảng trường Đỏ
trước khi tiến ra tiền tuyến vào ngày 7-11-1941. Ảnh: PD (Nguồn: VOV.VN)
2. Chiến thắng của lòng anh hùng và quả cảm vô song của quân và dân Liên Xô cùng loài người tiến bộ
Chiến tranh thế giới lần thứ hai là chiến thắng của phe Đồng Minh chống phát xít. Tuy nhiên, rõ ràng, Liên Xô là quốc gia đóng vai trò quan trọng nhất, là nước chịu thiệt hại lớn nhất. Chiến thắng của Hồng Quân Liên Xô có ý nghĩa quyết định đối với ngày chiến thắng 9-5. Trong tổng số gần 75 triệu quân của phe Đồng Minh bị chết trong cuộc chiến này, riêng Liên Xô đã chiếm 34,4 triệu người.
Xe tăng của Hồng Quân Liên Xô lăn bánh trên Quảng trường Đỏ trong buổi duyệt binh ngày 07-11-1941 và sau đó tiến thẳng ra mặt trận (Nguồn: VOV.VN)
Ngày 23 tháng 8 năm 1939, đại diện Liên Xô là Bộ trưởng Ngoại giao Molotov đã ký với Ngoại trưởng Đức Quốc xã là Joachim von Ribbentrop hiệp ước không xâm lược lẫn nhau giữa Đức và Liên Xô. Theo hiệp ước này, các bên thỏa thuận cam kết không tấn công lẫn nhau và giữ thái độ trung lập trong trường hợp một trong hai bên trở thành mục tiêu của những hành động quân sự của bất kỳ bên thứ ba nào v.v...Tuy nhiên, Rạng sáng ngày 22 tháng 6 năm 1941, Quân đội Đức Quốc xã theo lệnh của Adolf Hitler xóa bỏ hiệp ước này và tấn công Liên Xô. Cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại của nhân dân Liên Xô bắt đầu.
Ngày Chiến thắng 9-5 là kết quả của sự hy sinh cao cả, lòng dũng cảm vô song của quân và dân Liên Xô dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Liên Xô và lãnh tụ Stalin. Để đi tới ngày chiến thắng, Hồng Quân và người dân Liên Xô đã phải sống 1.418 ngày đêm trong bối cảnh khó khăn chồng chất trước sự atasn công, bao vậy của quân thù. Đức Quốc xã đã huy động lực lượng tinh nhuệ nhất gồm 190 sư đoàn với trên 5,5 triệu quân, 4,3 nghìn xe tăng - thiết giáp, 47.000 pháo, gần 5.000 máy bay, 192 tàu chiến tấn công Liên Xô. Trong cuộc chiến đấu vĩ đại để bảo vệ đất nước, Hồng Quân và nhân dân Liên Xô đã để lại những câu chuyện về lòng quả cảm vô song của chủ nghĩa anh hùng vệ quốc, nhất là trong các cuộc chiến đấu bảo vệ Moskova và Stalingrad.
Moskva là một trong những trận đánh lớn nhất trong cuộc chiến tranh bảo vệ tổ quốc của nhân dân Liên Xô kéo dài trong 7 tháng. Đức Quốc xã đã huy động trên 70 sư đoàn với gần 2 triệu quân nhằm mục tiêu chiếm được thủ đô Moskva. Khi quân Đức đã gần chiếm được mục tiêu, họ đã vấp phải sự kháng cự hết sức mãnh liệt của quân Liên Xô, và chịu nhiều mất mát. Ngày 07 tháng 11 năm 1941, khi quân Đức còn cách thủ đô Moskva gần 30 km. Giữa lúc thành phố Moskva đang trong tình thế vô cùng hiểm nghèo ấy, một cuộc duyệt binh đặc biệt đã được diễn ra trên Quảng trường Đỏ. Trên lễ đài của Quảng trường đỏ hôm ấy là hình ảnh nhà lãnh đạo tối cao của đất nước Stalin bình thản cùng các vị lãnh đạo của Đảng và Nhà nước Liên Xô. 28.500 người lính Hồng Quân, 140 khẩu pháo, 160 xe tăng, 232 chiến xa đã tham gia cuộc duyệt binh lịch sử này. Những đoàn chiến sỹ Hồng Quân, những xe tăng lăn bánh trên Quảng trường Đỏ, duyệt binh xong tiến thẳng ra mặt trận. Đầu năm 1942, quân Đức đã bị đẩy lui hẳn khỏi Moskva, Liên Xô đã giành thế thượng phong.
Lãnh tụ Liên Xô Stalin (thứ 2 từ phải sang) phát biểu tại lễ duyệt binh này. Ảnh: Arkady Shaikhet (Nguồn: VOV.VN)
Cùng với cuộc chiến bảo vệ Moskva, cuộc chiến đấu ngoan cường của Hồng Quân và nhân dân Liên Xô trong chiến dịch Stalingrad từ ngày 23 tháng 8 năm 1942 đến ngày 02 tháng 02 năm 1943 đã góp phần quyết định cho ngày chiến thắng 9-5. Cả thành phố Stalingrad bị quân thù bao vây, đường tiếp tế bị cắt đứt, dưới mưa bom và đạn pháo, trong giá rét và đói khát, mỗi người dân được cấp phát khẩu phần 125 gram bánh mì mỗi ngày suốt những tháng mùa Đông khắc nghiệt nhất của giai đoạn cuối năm 1941 đầu năm 1942. Hàng trăm nghìn người dân Leningrad đã bị chết đói, hàng chục nghìn người thiệt mạng do bom đạn, song thành phố anh hùng không chịu khuất phục. Trận đánh bảo vệ Stalingrad là trận đánh đẫm máu nhất trong lịch sử thế giới với gần 1.2 triệu người, bao gồm binh lính Hồng Quân và dân thường hy sinh, chết và thương vong. Đây là trận đánh được giới quân sự thế giới cho rằng đã làm xoay chuyển cục diện chiến tranh thế giới lần thứ Hai. Mùa hè năm 1944, Hồng Quân Liên Xô đã đẩy lùi toàn bộ quân đội phát xít ra khỏi lãnh thổ Liên Xô và tấn công vào sào huyệt cuối cùng của chủ nghĩa phát xít, giải phóng Berlin, kết thúc Chiến tranh Thế giới thứ hai trên chiến trường châu Âu.
3. Cứu loài người thoát khỏi thảm họa diệt chủng
Ngày chiến thắng phát xít 9-5 không chỉ chấm dứt cuộc chiến tranh tàn khốc nhất trong lịch sử nhân loại, không chỉ tiêu diệt một chủ nghĩa quái thai mà còn có tác dụng to lớn cứu loài người thoát khỏi họa diệt chủng. A.Dinoviep, một người từng chống đối Nhà nước Xô viết và sau đó bị ngồi tù dưới thời Liên Xô, sống lưu vong tại Mỹ đã đánh giá cách mạng tháng Mười Nga và sau đó là sự ra đời của nhà nước Liên Xô đã giúp thế giới thoát khỏi họa diệt chủng của chủ nghĩa phát xít. Ông viết: "Những thành tựu của chủ nghĩa Cộng sản Xô viết do Lênin mở đầu đã thấm vào máu thịt của loài người… Nhờ có cuộc cách mạng vô sản và tất cả những gì gắn liền với cuộc cách mạng đó mà nhân loại đã được cứu thoát khỏi sự thụt lùi đáng sợ nhất, thoát khỏi sự suy tàn, thoái hóa". Chiến thắng vĩ đại và sự hy sinh vô cùng lớn của quân và dân Liên Xô trong chiến tranh thế giới lần thứ Hai đã khơi nguồn, tiếp thêm sức mạnh cho các dân tộc trên thế giới vùng lên đấu tranh giành độc lập. Đối với Việt Nam, với chiến thắng 9-5 và đặc biệt là chiến thắng của Hồng Quân Liên Xô với phát xít Nhật đã thúc đẩy và tiếp thêm sức mạnh để Nhân dân Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương đứng lên giành lại độc lập.
Năm 2015, Cộng hòa Liên bang Nga tổ chức kỷ niệm 70 năm Ngày Chiến thắng trong chiến tranh vệ quốc vĩ đại 9.5.1945-9.5.2015. Tổng thống Cộng hòa Liên bang Nga Putin đã mời Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thăm chính thức Liên bang Nga và tham dự lễ kỷ niệm này. Các hãng thông tấn hàng đầu của nước Nga đã phỏng vấn người đứng đầu Nhà nước Việt Nam về vấn đề này. Trả lời câu hỏi: “Ngài đánh giá như thế nào về ý nghĩa lịch sử của Chiến tranh thế giới thứ hai và vai trò của quân đội Xô-viết trong việc đập tan phe phát-xít?”. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã nói: “Thắng lợi vĩ đại trong cuộc đấu tranh tiêu diệt chủ nghĩa phát-xít thuộc về tất cả các lực lượng dân chủ tiến bộ trên toàn thế giới, nhưng nếu không có vai trò của Hồng quân, không có sự hy sinh lớn lao của nhân dân Xô-viết trong chiến tranh mà người dân Nga gọi là cuộc Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại thì loài người khó thoát khỏi thảm họa diệt vong. Thắng lợi của phe đồng minh tại Thế chiến thứ hai, trong đó quân đội Xô-viết đóng vai trò quyết định, đã cứu nhân loại thoát khỏi thảm họa chủ nghĩa phát-xít và góp phần quan trọng gìn giữ nền hòa bình thế giới. Nhân dân toàn thế giới, trong đó có nhân dân Việt Nam luôn ghi nhớ và biết ơn nỗ lực anh hùng và sự hy sinh anh dũng của hàng triệu chiến sỹ Hồng quân và người dân Liên Xô trong cuộc đấu tranh đập tan chủ nghĩa phát-xít và không bao giờ quên những tổn thất của nhân dân Liên Xô trong những năm tháng chiến tranh khốc liệt đó. Thắng lợi của nhân dân Liên Xô trong cuộc chiến tranh giữ nước đã mở ra con đường giải phóng các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới, cổ vũ nhân dân các nước, trong đó có người dân Việt Nam chúng tôi, vùng lên chống ách áp bức của chủ nghĩa thực dân, chủ nghĩa phát xít và chủ nghĩa quân phiệt để giành lại độc lập, tự do cho dân tộc…”.
22 giờ 43 phút ngày 8 tháng 5 năm 1945 theo giờ Berlin (tức 0 giờ 43 phút ngày 9 tháng 5 theo giờ Moskva), tại Berlin, trước sự chứng kiến của đại diện các cường quốc đồng minh, các đại diện toàn quyền được ủy nhiệm của nước Đức Quốc xã đã ký vào biên bản xác nhận họ đầu hàng không điều kiện. Sự kiện trọng đại này đánh dấu kết thúc một chương bi thảm nhất của lịch sử nhân loại: kết thúc Chiến tranh thế giới lần thứ Hai. Đây là thắng lợi chung của nhân loại tiến bộ và yêu chuộng hòa bình, song không thể không nhắc tới công lao đóng góp vĩ đại của Hồng Quân Liên Xô.
Hồng Phúc